چالش قانونمداری در برداشت متفکرین اهل سنت از مشروعیت دولت با تاکید بر عدالت حاکم

Authors

  • بیژن عباسی دانشیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
  • روح اله ملکی دانشجوی دکتری گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
  • سید محمد هاشمی استاد گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
  • صابر نیاورانی استادیار گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
Abstract:

یکی از مهمترین مبانی حقوقی تامین الزام معنوی و اقناع وجدانی جهت تبعیت از قواعد حقوقی، مشروعیت دولت است. در این خصوص عدالت حاکم، مشروعیت بخش فرمانروایی اوست. دولت به عنوان قدرت حاکمه هر جامعه برای لازم الاتباع بودن و در عین حال پایداری و بقاء، محتاج به مشروعیت است. یکی از مبانی مشروعیت دولت عدالت و قانونمداری است. پس از رحلت پیامبر اسلام (ص) فقهای اهل سنت رویکرد خاصی را در قالب نظریه خلافت در پیش گرفتند که پس از خلفای راشدین و با شکل گیری سلاطین و حکام در حوزه قلمرو دولت اسلامی نظریات مطروحه نیز متحول گردید.این تحولات با گذشت زمان متاثر از تکثر برداشت از منابع حقوق اسلامی و حاکمیت نظریات سیاسی در جامعه جهانی و اسلامی دامنه تغییر شدیدتری را تجربه نمود. سئوال اصلی این مقاله این است که عدالت به عنوان یکی از انگاره های بنیادین قانون مداری دولت اسلامی در نظریات متفکرین اهل سنت در خصوص مشروعیت دولت چه جایگاهی داشته و با چه چالش هایی مواجه است؟ پژوهش حاضر، تحقیقی کیفی با روشی توصیفی-تحلیلی با استفاده از تحلیل درون متنی است که در صدد است تا چالشهای حقوقی قانون مداری را در برداشت متفکرین اهل سنت از مشروعیت دولت در ادوار تاریخی مختلف مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه اهل سنت

در این مقاله ضمن تأکید بر اهمیت مسأله مشروعیت و نقش آن در بقا و دوام نظام هایسیاسی، مناسب ترین و صحیح ترین تعریف برای این واژه یعنی » حق حاکمیتفرمانروایان « ارائه و تبیین شده است . مهم ترین سئوال نیز بر این پایه استوار است کهحاکم بر چه مبنائی حق حکومت و اعمال قدرت و به عبارتی حق امر و نهی پیدا می کند .سپس با تأکید بر الهی بودن منشأ ذاتی مشروعیت حکومت در اسلام بر اختلاف مسلمانانبر منابع مشروعیت ...

full text

واکاوی مشروعیت ازدواج عرفی از دیدگاه اهل سنت، عواقب و چالش های آن

ازدواج عرفی که در عصر حاضر در میان برخی از مردم کشورهای سنی مذهب؛ بویژه گردشگران عرب کشورهای حوزه خلیج فارس مرسوم شده، نکاحی است که خارج از دادگاه و بدون نظارت آن انجام می گیرد، و غالباً بدون حضور ولی و محرمانه رخ می دهد. در صحت و بطلان آن میان مفتیان اهل تسنن اختلاف نظر وجود دارد. با توجه به شباهت ها و تفاوت هایی که با ازدواج دائم و نیز موقت دارد، بررسی ماهیت و مشروعیت آن در میان دانشیان اهل سن...

full text

واکاوی مشروعیت باروری پس از مرگ در فقه امامیه با رویکردی به آرای فقهای اهل سنت

یکی از مسائلی که امروزه در نظام حقوقی ایران به‌ عنوان موضوعی مستحدث مورد توجه و عنایت است، موضوع باروری پس از مرگ است. این پدیده که همگام با رواج و گسترش روشهای باروری مصنوعی به میان آمده است، به این شکل است که افراد اقدام به انجماد گامت یا جنین خود برای باروری پس از مرگ می‌کنند. میان فقهای امامیه در باب مشروعیت این امر اختلاف نظر وجود دارد و برای کشف حکم واقعی در این حوزه، توجه به آرای اختلافی...

full text

نقدی فقهی بر روایات اهل سنت در ارتباط با عدم مشروعیت جراحی‌های زیبایی

نقدی فقهی بر روایات اهل سنت در ارتباط با عدم مشروعیت جراحی‌های زیبایی دانش جراحی زیبایی کمک به شکل‌دهی مجدد ساختمان طبیعی بدن است که ظاهر بیمار را بهبود بخشیده و به او اعتماد به نفس می‌دهد. سوال محوری این مقاله؛ نقد فقهی روایت‌های اهل سنت در ارتباط با عدم مشروعیت جراحی-های زیبایی است که بعد از بررسی ادله روایی آن معلوم گردید: دلالت این دسته از اخبار بر عدم مشروعیت جراحی-های زیبایی به دلای...

full text

ولایت حاکم برتزویج و طلاق صغیراز نظرامامیه و اهل سنت

این پژوهش، به روش توصیفی تحلیلی، مبانی نظریات مختلف تزویج و طلاق صغیر توسط حاکم از دیدگاه امامیه و اهل سنت را  در دو بخش ذیل مورد نقد و بررسی قرار داده است: الف ـ نظرات فقهای فریقین درباره‌ی ولایت حاکم بر تزویج صغیرکه در سه نظریه خلاصه می‌شوند. ب ـ نظرات امامیه و اهل سنت پیرامون ولایت حاکم بر طلاق صغیرکه به نظر امامیه ولایت ندارد، مگر اینکه صغیر درحال بلوغ، مجنون باشد. و به نظر اهل سنت پدر و ول...

full text

بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه اهل سنت

بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه اهل سنت دکتر محمدرضا حاتمی چکیده: در این مقاله ضمن تأکید بر اهمیت مسأله مشروعیت و نقش آن در بقا و دوام نظام های سیاسی، مناسب ترین و صحیح ترین تعریف برای این واژه یعنی «حق حاکمیت فرمانروایان» ارائه و تبیین شده است. مهم ترین سئوال نیز بر این پایه استوار است که حاکم بر چه مبنائی حق حکومت و اعمال قدرت و به عبارتی حق امر و نهی پیدا می کند. سپس با تأکی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 57

pages  73- 103

publication date 2018-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023